Тустууктарбыт тус бэйэлэрэ толкуйдаан, айан тустар дьоҕурдара намыһах эбит. Хапсыһыы кэмигэр тахсар быһыыны-майгыны кыл түгэнэ таба өйдүү охсон, тустуу хаамыытын бэйэтин туһатыгар уларытар-тэлэритэр бөҕөс суох. Утарсааччыны өйүнэн сүүйэн кыайбатылар. Тренер эмиэ киһи – кини эппитэ барыта таба буолбат. Хайдах куруук киһи эппитин хоту туста сылдьыаххыный? Бэйэ ырытыыта, толкуйа, былааннааһына утурсааччылар туруктарын, тустар майгыларын-сигилилэрин билии, сыаналааһын хайаан да наада.
Олимпийскай призер А.Н. Иванов «Улуу пехлеван» кинигэтин сирийэн ааҕыахха. Онно кини Сойууска, аан дойдутаагы турнирдарга, Олимпиадаҕа тустууларын олус сиһилии ырытан суруйбут. Киһи туһаныа этэ. Өйдөрүнэн, толкуйдарынан салайтаран тустар, бигэ күүстээх уйулҕалаах дьон кыайыыны ситиһэллэр.
Кавказ, Иран, Турция, Япония, Корея, Монголия, АХШ тустууктарыттан сүр баттатар, дьулайар буоллахха, ити мэһэйи кыайан ааспатахха, тустубатах көнө. Аан дойду тустуута кинилэрэ суох буолбат.
Өй-санаа, уйулҕа туруга мөлтөх буоллаҕына, хайдахтаах да дьарык, күүс-уох кыайыыны аҕалбат эбит. Дьиҥэр, Кавказ бөҕөстөрө биирдэ-иккитэ чахчы кыайтаран кыайтардахтарына самнар, утарсар, туруулаһар кыахтарын, дьоҕурдарын былдьатар эбиттэр. Ону Н. Захаров, Р. Дмитриев, Г. Дмитриев, П. Платонов, А. Иванов, П. Пинигин тустуулара бигэргэтэллэр. Суруллубуту ааҕыахха, ырытыахха, А. Иванову, П. Пинигины кытары сиһилии кэпсэтиэххэ, сүбэлэттэриэххэ. Бөҕөстөргө кыл түгэнэ толкуйдуу охсон, сөптөөх дьайыыны оҥорор сатабылы иҥэриэххэ. Ону сайыннарар эрчиллиилэри толкуйдуохха. Тактикаҕа күүскэ үлэлиэххэ. Хапсыһыы аайы уларыта сылдьар «биир схватка кэмигэр эмиэ» элбэх тактическай ньымалар баар буолуохтарын наада. Эрчиллиигэ айымньылаахтык сыһыаннаьыахха. Тустуу аҕыс кырыылаах буолуохтаах...
Тустууну сэҥээрэччи В. Неустроев, Дьокуускай
Sportyakutia.ru
