Бу чемпионаппыт үһүс төгүлүн математик бөҕөс, ХИФУ профессора, Саха Республикатын көҥүл тустууга үтүөлээх тренерэ, быйыл ахсынньы ыйга 80 сааһын томточчу туолуохтаах Н.К. Алексеев аатыгар ананыаҕа.
Ону сэргэ, көҥүл тустууга ССРС уонна хапсаҕайга Саха АССР спордун маастара, үс уордьан: Үлэ Кыһыл Знамята, Бочуот бэлиэтэ, «Партийнай килбиэн» кавалера, 84 сааһыгар сылдьар М.Н. Сибиряков аатынан хапсаҕайдаһан тустууга турнир ыытыллар буолла.
Бу сыл олунньу 28 күнүгэр тустуу Саха сиринээҕи федерациятын президенинэн биир санаанан быыбардаммыт С.М. Березин бэтэрээн бөҕөстөрү кытары көрсүһүү тэрийбититтэн, кинилэр санааларын истэн, истиҥ кэпсэтии ыыппытыттан тирэх ылан, уонна бэтэрээннэр сэбиэттэрин бырабылыанньатын түмсүү сүбэ мунньаҕын ыытан, бары өттүттэн ырытан баран, итинник түмүккэ кэллибит. Санатан эттэххэ, С.М. Березинныын көрсүһүүгэ уопсайа 20-тэн тахса киһи сырытта. Бары да тустуу сайдыытыгар кылаттараын киллэрсибит, бэйэлэрин кэмнэригэр улаханнык аатырбыт, сорохторо республика түһүлгэтигэр хотторуу хомолтотун билбэтэх дьон, билигин сааһыра быһыытыйан сырытталлар да буоллар, өйдөрө-санаалара тобуллаҕас, саҥалара-иҥэлэрэ чуолкай, дириҥ өйдөбүллээх, кыайыылаах өттө үгүс. «Дьэ бу буолар, биһиги, бэтэрээннэр, улуу күүспүт», дии саныыбын, кинилэр саныыр санааларын истэ олорон. Холобурун, бүгүн бочуоттаах сынньалаҥҥа олорор ытыктабыллаах «банаардаах сырдыктаах учуутал убайбытын» Н.Н. Волковы, кини республикаҕа хапсаҕайга даҕаны, көҥүл тустууга даҕаны иккиэннэригэр бастаан баран, биирдэ да хотторбокко туораабыта. Арай кэлин цирковой атлет Иван Морозовка көрдөрүүлээх хапсыһыыга баһыйтаран, эчэйии ылан, спордунан дьарыктанарын тохтоппут. Ити Иван Морозов биһиги көҥүл тустуубут сайдыытыгар биир кэмҥэ улахан оруолу ыла сылдьыбыт өҥөлөөх киһибит буолар. Саха спордун маҥнайгы министрэ, көбүөр улахан маастара, Россия чемпиона, ССРС кубогын хамаанданан күрэхтэһиитин чемпиона П.Е. Попов, республика спорткомитетын уонтан тахса сыл салайан олорбут А.Е. Алексеев, РСФСР 1964 с. түһүлгэтин үрүҥ көмүс призёра, билигин биллэр тойуксут, оһуохай тылын этээччи, олоҥхоһут, олоҕун устатыгар чөл туругу тута сылдьар бөлүһүөк аҥардаах В.Д. Данилов, уонна ити үөһээ ахтан аһарбыт ХИФУ профессора, билигин да үлэ үөһүгэр сылдьар Н.К. Алексеев – бу бары эмиэ биһиги киэн туттар бэтэрээннэрбит ити көрсүһүүгэ бэйэлэрин бүччүм санааларын эппиэрттэ, сорохтор эппит санааларын салҕаан, федерация бырабылыанньатын бастакы сүбэ түмсүүтүгэр суругунан түһэрбиттэрин С.М. Березиҥҥэ тус илиитигэр туттаран турабын.
Мин спорка син балачча эриллэн кэллим. Ол тухары, Дьокуускайга «Спартак» стадиоҥҥа 1985 сыллаахха ССРС көҥүл тустууга чемпионатыгар курдук элбэх киһи тоҕуоруспутун тоҕо эрэ көрө иликпин. Тоҕо эрэ билигин ыытыллар улахан түһүлгэлэргэ ол чемпионаты саныыбын уонна суолдьут сулус оҥостобун. Оччотооҕу дьон дьэ, сүрдээҕин тэрийсибит эбиттэр.
Билигин федерация саҥа структуратынан салайтаран, тустуук бэтэрээннэр көҥүл тустууга уонна хапсаҕайга сэбиэттэрин бырабылыанньатын тэрийэргэ быһаарынныбыт. Билигин уопсай балаһыанньа ылынан, онон салайтаран үлэлииргэ былааннанныбыт. Уопсай өйдөбүлэ биир: бэтэрээннэргэ көҥүл тустууну уонна хапсаҕайы сайыннарыынан эрэ муҥурдаммакка, бары өттүнэн киэҥ соҕус далааһыннаах үлэни ыытарга диэн.
Ону кэм-кэрдии, бириэмэ көрдөрүө дии саныыбын. Бэтэрээннэр улахан опыттарын таба туһаныахха наада.
Ф.А. Соловьёв,
Саха Республикатын тустууга федерациятын
бырабылыанньатын чилиэнэ,
В.П. Керемясов аатынан Дьокуускайдааҕы 3-с №-дээх
спорт оскуолатын директора.
