2018 с. үбүлүөйү көрсө ыытыллыбыт научнай-практическай конференция матырыйааллара, тыл этиилэр, спортоскуола үлэтин көрдөрөр ыстатыйалар, эдэр спортсменнары иитии проблемалара, күрэхтэһиилэри тэрийэн ыытыы боппуруостара, Дьокуускай куоракка көҥүл тустуу сайдыытын историческай түһүмэхтэрэ болҕомто киинигэр тураллар.
Пандемия мэһэйдээн уонна үбүлээһинэ кыайтарбакка хомуурунньук М.К. Аммосов аатынан ХИФУ Издательскай дьиэтин типографиятыгар 100 экземплярынан, 90 страницалаах саҥа бэчээттэнэн таҕыста. Ааптардар 20-чэ сыл спортоскуолаҕа дириэктэрдээбит, ветераннарга аан дойду чөмпүйүөнэ Федот Архипович Соловьев уонна билигин дириэктэрдиир, хапсаҕайга өрөспүүбүлүкэ икки төгүллээх чөмпүйүөнэ Василий Васильевич Уйгуров.
Үлэлээбит тренердэр матырыйааллара, 2020 сыл ситиһиилэрэ, таблицалар бааллар. Федот Архипович 1998 сылтан саҕалаан, спортоскуола төрүттэниэҕиттэн хас биирдии тустуук оҕо ситиһиитин сурунан испит биэс дневнигэ, Василий Васильевич олору түмэн, таблица оҥортоон компьютерга киллэрэн, дириҥ ырытыыны (анализ) оҥорбут. Хорутуулаах уонна сыралаах үлэ барбыт. Владислав Андреев Европа чемпионатыгар түөрт төгүл миэстэлэспитэ, аан дойдуга боруонса мэтээли ылбыта, Аан дойду Кубогын кыайбыта, оҕолорго Иван Оконешников аан дойдуга бастаабыта, Петр Константинов үһүс миэстэлэммитэ, Европаттан оҕолорго Егор Слепцов боруонсаны ылбыта, өрөспүүбүлүкэ, Дальнай Восток, Россия күрэхтэһиилэригэр хас оҕо хаста бастаабыта барыта суруллубут. Сиһилии үчүгэй информациялар бааллар. Ситиһиилэр үлэлэр түмүктэринэн кэлбиттэрэ, бэлэмнээх оҕолор көбүөргэ тахсаллара дьэҥкэтик көстөр. Оҕолор хамаандалара 2017 с. Аризона штатыгар тиийэн матчевай көрсүһүүгэ АХШ оҕолорун хамаандатын 8:4 хоппуттар. 2018 с. 3 № спортоскуола иитиллээччилэрэ өрөспүүбүлүкэ оҕолорун сүүмэрдэммит хамаандатын кытта табаарыстыы көрсүһүүгэ 6:3 кыайбыттар.
Тренердэр үлэлэрин сүнньүнэн ыстатыйалары суруйталаабыттар. Аан дойдуга хайдах миэстэлэспиттэрин сиһилии ырыппыттар. Көҥүл тустууга ветераннарга аан дойду чөмпүйүөннэрэ Иннокентий Кочкин, Федот Соловьев барыларыгар үтүө холобурунан туһаналлар. М.К. Аммосов аатынан ХИФУ физическэй культураҕа уонна спорка институтун преподавателэ Светлана Ушкановалыын бииргэ үлэлэһэннэр бу кинигэлэри таһаартардылар. Тренер Михаил Михайлович Каженкин уонна Иван Иванович Соркомов үлэлэрэ экспериментальнай площадка быһыытынан билиниллибит. Тэттик хомуурунньук кинигэ тренердэр туһаналларыгар билиһиннэрэр матырыйаала элбэх. 25 сыллаах үбүлүөйдэригэр үлэһиттэр хайдах усулуобуйаҕа кэлбиттэригэр, туох хамсааһын барбытыгар сорудахтаахтар. Научнай-методическай үлэҕэ кытталлар, санааларын этэллэр, сүбэлэһэллэр.
Спортоскуола түмсүүлээх, чөл олохтох кэллэктиибин үлэһиттэрэ, тренердэр үбүлүөйдэригэр анаммыт спартакиаданы тэрийэннэр, бэйэлэрин икки ардыларыгар спорт сэттэ көрүҥнэригэр күрэхтэспиттэр. Урукку уонна билиҥҥи дириэктэрдэр Василий Уйгуров бастаабыт, Федот Соловьев иккис, тренер Иван Соркомов үһүс миэстэлэри ылаттаабыттар.
Өр сылга бииргэ үлэлэспит үөлээннээхтэрэ, Россия үтүөлээх тренерэ Валерий Петрович Керемясов сырдык аатын үйэтитэр дьаһаллар чэрчилэринэн, спортивнай муннукка тус олоҕо, бөҕөс, тренер быһыытынан ситиһиилэрэ көрдөрүллэллэр. Уулусса ааттаммыта, Дьокуускай куорат чемпионата ыытыллар. Спорт оскуола тэлгэһэтигэр Валерий Керемясов бюһа туруоруллуоҕа. Мэрияны кытта кэпсэтии баран уулусса суола саҥардыллан, олохтоохтор махталларын ыллылар.
Хомуурунньук-кинигэ дизайна көрөргө тупсаҕай, ис хоһоонноох гына киэргэтиллибит. Титульнай лииһэ, кинигэ тас көстүүтэ, уруһуйа дириҥник толкуйдаммыт, тылтан олоххо киирэр идеялаах. Аар баҕарах тиит мас силистэрэ улаатан, сэбирдэхтэрэ элбээн, эбиллэн иһэллэр. Хас биирдии сэбирдэх спорт оскуола иитиллээччилэрин кэрэһэлииллэр, тустуу оскуолатын былыргы историята, хапсаҕай, аныгы көҥүл тустуу, модьу-таҕа силистэр аарыма тиит куурбатын-хаппатын диэн эрэллээхтик туталлар. Сүүстэн тахса Россия чөмпүйүөннэрэ, призердара тиит лабаалара, сэбирдэхтэрэ буолан силигилииллэр.
Күннээҕи үлэҕэ туһаныллыан сөптөөх, айымньылаах үлэҕэ ыҥырар-угуйар бэртээхэй пособие тахсыбыт.
Үлэ-олох күөстүү оргуйар!
Баһылай Посельскай
