Түөлбэлэринэн туруоруллубт ураһаларга, балааккаларга икки күннээх-түүн устата тилэри 230-ча ыһыах дьоно, күндү-мааны ыалдьыттар уохтаах кымыһынан утахтарын ханнардылар, эмис эти тото-хана амсайдылар. Күүстээхтэр-быһыйдар илии-атах күөн-күрэс көрүҥнэригэр куоталастылар.
Болҕомтону “Дыгын оонньуулара” тартылар. Уонунан тыһыынча киһи күн уотун сыралҕан куйааһыттан саллыбакка оонньуулар саҕаланыахтарыттан бүтүөхтэригэр, күөмэйдэрэ кэһиэҕириэр диэри, ыһыытаан-хаһыытаан, астына-дуоһуйа “ыарыйдылар”. Сыл устата үс төгүл сүрүн сүүмэрдиир түһүмэхтэри ааспыт, кытаанах эрчиллиилэргэ буспут-хаппыт уолан ыччаттар илин-кэлин түһүстүлэр. Тэҥнэрэ бэрт буолан, иэмэх талахтыы эристилэр, хардарыта хотустулар.
Саҥа ааттар күөрэйбиттэрэ төрүт оонньуулар кэскиллээхтэрин кэрэлэһэлээтилэр.
Кэбээйиттэн Алексей Уваровскай “Үс төгүл үскэ”, Намтан Вячеслав Дьяконов “Тутум эргииргэ”, хапсаҕайга, Сунтаартан Тимофей Большаков 400 миэтэрэ сиргэ сүүрүүгэ, Горнайтан Дьулустаан Ноговицын мас тардыһыыга, саха оҕунан ытыыга, 115 киилэлээх тааһы көтөҕөн ыраах илдьиигэ бастаатылар уонна “Алмаз-Кредит-Сервис” 50-нуу тыһ.солк. бириистэринэн биһирэннилэр. Үөһээ-Бүлүүттэн Айсен Ботуев “Үс төгүл үскэ”, Алексей Уваровскай “Тутум эргииргэ”, Тааттаттан Николай Матаннанов мас тардыһыытыгар, тааһы көтөҕүүгэ, Тимофей Большаков оҕунан ытыыга, Үөһээ-Бүлүүттэн Владимир Шологонов 400 м иккис, “Тутум эргииргэ” үһүс, Амматтан Борис Сдвижков мас тардыһыытыгар үһүс, Намтан Артем Варданян оҕунан ытыыга, хапсаҕайга үһүс, Дьааҥыттан Петр Прудецкай 400 м үһүс, Давыд Колесов хапсаҕайга иккис, таһы көтөҕүүгэ үһүс, Ньурбаттан Николай Обоев “Үс төгүл үскэ” үһүс миэстэлэннилэр уонна өйдөбүнньүк мэтээллэри, дипломнары сэргэ “Атлант”, “Центромед” туруорбут 10-нуу, 7-лии тыһ.солк. наҕараадаланнылар.
Кэбээйи Мастааҕын 23 саастаах уолана, атах оонньуутугар спорт маастара Алексей Уваровскай “Дыгын оонньууларын” Муҥутуур кыайыылааҕын үрдүк аатын ылла уонна “Прогресс” тутуу тэрилтэ (ген.дир. Пинигин А.С.) туруорбут 1 000 000 солк. Харчынан сертификатынан наҕараадаланна. Николай Матаннанов “Охотный Двор” квадроциклын Тааттаҕа, Дьулустаан Ноговицын “Кармен” матассыыкылын Горнайга сүүрдэн бардылар.
Нөҥүө күнүгэр, сүрүн бирииһи туруорбут Алексей Семенович Пинигин ген.дириэктэрдээх “Прогресс” тутар тэрилтэ Хатас бөһүөлэгэр баар тэлгэһэтигэр, “Дыгын оонньууларын Муҥутуур кыайыылааҕар Алексей Уваровскайга үөрүүлээх быһыыга-майгыга туттарыллар дьоро түгэнэ буолла. Бирииһи туттарыы сахалыы сиэринэн-туомунан, аат-уот иччитин уохтаах кымыһынан, арыылаах саламаатынан, алаадьынан күндүлээн-маанылаан арчылааһыны, алгыстааһыны алгысчыт Лэгиэн Лэгэнтэй ыыттта.
Долгутуулаах тэрээһиҥҥэ маҥнайгы “Дыгын оонньууларын” үс төгүллээх Муҥутуур кыайыылааҕа Иннокентий Федорович Макаров (1995-1997 сс.), сэттэ төгүллээх Муҥутуур кыайыылааҕа Иван Прокопьевич Белолюбскай (1999, 2007-2012 сс.), Дьокуускай куорат физическэй культураҕа уонна спорка Управлениетын сүрүн специалиһа Иннокентий Петрович Макаров, Хатас нэһилиэгин баһылыга Евгений Петрович Пермяков, Алексей Уваровскай тренерэ Николай Николаевич Иванов кыттыыны ыллылар, эҕэрдэ тыллары эттилэр.
Үһүс төгүлүн “Дыгын оонньууларын” Муҥутуур кыайыылаахтарыгар, ол иһигэр, Амма уоланыгар Леонид Филипповка, Хаҥалас ыччатыгар Егор Филипповка, быйыл абсолютнай чөмпүйүөнүнэн буолары ситиспит Кэбээйиттэн Алексей Уваровскайга сүрүн бириистэри туттартаабыт “Прогресс” тутуу тэрилтэтин салайааччытыгар Алексей Семенович Пинигиҥҥэ Махтал тыллара дуораһыйдылар. Өйдүүр-өйүүр, көмө-тирэх буолар дьон баар буоланнар “Дыгын оонньуулара” сайдалларын, көрдөрүүлэр үүнэллэрин, саҥа ааттар тахсалларын; “Прогресстар” Хатаска базаланан өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн, ол иһигэр, Хатаска социальнай суолталаах оҕо уһуйааннара, оскуолалар, дьон олорор дьиэлэрэ тутуллалларын, нэһилиэнньэ ортотугар көхтөөх үлэлэри ыыталларын бэлиэтээтилэр; эдэр уолан Алексей Уваровскай инники спортивнай уонна тус бэйэтин олоҕор ситиһиилэри баҕардылар.
Дьоһун тэрилтэ салайааччыта, “Дыгын оонньууларын” сүрүн спонсора, “Прогресс” ХЭТ ген.дир. Алексей Семенович Пинигин эҕэрдэ тылы этэригэр, Алексей Уваровскай курдук спорду өрө тутар уолаттар оҕолорго, ыччаттарга холобур буолалларын, кыайыы, ситиһии улахан үлэнэн ситиһиллэрин, сүрүн сыал-сорук аныгы көлүөнэ ыччаттар чэгиэн-чэбдик, үлэҕэ-олоххо туһалаах, үчүгэй дьон буоларга дьулуһуохтаахтарын, саха норуотун культуратын, истоирятын сайдыылара эдэр дьонтон тутулуктааҕын, дойдуларын таптыыр, көмүскүүр патриот өйдөөх-санаалаах, дойдуларын таптыыр, наада тирээтэҕинэ көмүскүүр, хорсун-хоодуот буолан тахсалларыгар эрэнэрин биллэрдэ. Албан ааты, үрдүк ситиһиилэри, кыайыылары уйар наадатын, өссө үрдүк чыпчааллары баалларын тустарынан эттэ, онно бэлэмнээх буоларга, Иннокентий Макаров, Николай Дьяконов, Иван Белолюбскай суолларын батыһарга ыҥырда. Евгений Николаевич Григорьев баһылыктаах Дьокуускай куорат дьаһалтатын, Константин Семенович Бурцев начальниктаах физическэй култрура уонна спорт Управлениетын тэрийэр, көҕүлүүр үлэлэрин астынарын биллэрдэ.
Үөрүүлээх түгэҥҥэ 1 000 000 солк. сүрүн бирииһи “Прогресс” тутуу тэрилтэ үлэһиттэрин ортотугар дохсун ытыс тыаһын ортотугар быйылгы “Дыгын оонньууларын абсолютнай чөмпүйүөнүгэр Алексей Уваровскайга туттарда.
Дьоро түгэни “Саха эстрадатын” сулустара Павел Семенов, Сахаайа, Далаана, Кирилл Матвеев истиҥ, хомоҕой ырыаларынан киэргэтэн-тупсаран биэрдилэр.
Алексей Уваровскай:
-“Оҕо эрдэхпинэ ийэбинэн убайбар Николай Николаевич Ивановка өбүгэ оонньууларынан эрчиллибитим. “Манчаары оонньуулрыгар” 2017 с. 18 саастаахпар кылыыга 43 м 87 см кылыйаммын маастары толорбутум. Сөбүлүүр, эрэнэр көрүҥнэрим атах оонньуута, тутум эргиир, хапсаҕай. “Тутум эргииргэ” 71 эргийэммин рекорд олохтуу сылдьыбытым. Тустууга тренербит Прокопий Прокопьевич Григорьев дьарыктаабыта, онон, хапсаҕайга эмиэ базовайдаахпын. Оҕолорго өрөспүүбүлүкэҕэ миэстэлэһэр этим. Бу кэлин күүһү-уоҕу хачайдааһыҥҥа, тимиргэ, тааска үлэлээтибит. Эбиллии баар. Дьарыктан тутулуктаах. Үчүгэйдик эрчилиннэххинэ бэйэҕэ эрэл үөскүүр. Күрэхтэһии кэмигэр турукка киирии ис-испиттэн тахсан иһэр, публикаттан күүс ылабын, аһыллан киирсэбин. Көрөөччүлэр, түһүлгэ тэбэн биэрдэ, өйүүллэр, зарядтыыллар, туһалаата. Махталбын спонсордрабар – “Элит-Аква”, “Лион”, “Бөҕөс” кроссфит биллэрэбин, витаминизациянан, аһынан-таҥаһынан хааччыйан, дьрыктанарбар бэйэлэринэн кэлэннэр улаханнык көмөлөстүлэр. Тус олохпор инники былааным элбэх. “Дыгын оонньууларыгар” эһиил кыттыаҕым. Дойдубар дьарыктанаммын, өбүгэм тыына, күүс биэрдэ. Дьарыгым күҥҥэ иккитэ, нэдиэлэҕэ алта күн тиргиччи үлэлээтибит. Эбиллэргин билэҕин, күүстээх дьарыктан кайф ылабын. Миэхэ ыалдьыбыт, көмөлөспүт дьоҥҥо барыларыгар махтал!”
Иванов Николай Николаевич – Кэбээйи Мастааҕын спортоскуолатын тренерэ:
Дэриэбинэҕэ оҕолор бары харах далыгар сылдьаллар. Бырааппын Лешаны оҕо эрдэҕиттэн көрө-билэ сылдьыбытым, хамсатан, айылҕалааҕын билэн, спорка чугаһатан, сүүрдэн-көтүтэн дьарыктаан барбытым. Атах оонньуутуттан барыта саҕаламмыта. Чэпчэки, түргэн хамсаныылардаах. Бүлүүгэ тахсар этибит. Мукучуга хапсаҕайдатар этибит. Ситиһиилэр сыыйа кэлэн барбыттара. Хапсаҕайга сыһыаннаах. Мукучу хапсаҕайын оскуолатын кыната биэрэ сытар, тэҥ саастыылаахтарын кытта күрэхтэһэн таҕыста. “Дыгын оонньууларыгар” күүскэ бэлэмнэннибит. Миэхэ быйыл кэлбитэ. Куоракка аралдьыйара элбэх. Мастаахха дьарык эрэ. Аһыыр, дьарыктанар. Результат кэллэ. Инникитин сайдар кыахтаах. Потенциалларын ситэ туһана илик. “Дыгыны” өссө кыайыан сөп”.
Баһылай Посельскай
