эр дьон ортолоругар Бүтүн Россиятааҕы турнира Россия спордун маастара, Ил Түмэн IV ыҥырыылаах норуот депутата Александр Крылов кэриэһигэр үрдүк тэрээһиннээхтик ыытылынна.
2019-2024 сылларга көҥүл тустууга Саха Өрөспүүбүлүкэтин сүүмэрдэммит хамаандатын сүрүн тренерэ, билигин Өймөкөөн улууһун баһылыга Александр Оконешников санаатын кытта үллэстэригэр: "Үһүс төгүлүн ыытыллар турнир сыллата кыттааччыларын ахсаана эбиллэн иһэр, ааттаах-суоллаах бөҕөстөр кэлэн тустаннар сэҥээриини үөскэтэллэр. Турнир сүрүн фишкатынан ыйааһыннар кыайыылаахтарыгар 1 мөл.солк. лотерея оонньонор. 2 мөл.солк. бириистэри Өймөкөөн улууһа бэйэтэ уйунна. Өрөспүүбүлүкэ спорка миниистирэ Леонид Спиридонов, сүүмэрдэммит хамаанданы бэлэмниир Киин дириэктэрэ Михаил Пахомов, Россия тустууга Федерациятын отделын салайааччыта Петр Юмшанов өйөөтүлэр. Көмөлөспүт улуус депутаттарыгар, салайааччыларга махталын биллэрдэ. Александр Владимирович Крылов бэйэтин кэмигэр төрөөбүт-үөскээбит сирин-дойдутун эрэ буолбакка, Сахатын сирин таптыырын, бэриниилээҕин, депутааттыыр кэмигэр өрөспүүбүлүкэ спортсменнарыгар элбэх көмөнү, өйөбүлү оҥорбутун, салайар “Строительнай рыногын” аатыттан бастыҥ спортсменнарга стипендия анаталаабытын, улууһун кыһалҕаларын туоратыыга көмөлөспүтүн",- бэлиэтээтэ.
Турнир үөрүүлээхтик аһыллыытын үгэнигэр Саха Өрөспүүбүлүкэтин спорка миниистирэ Леонид Спиридонов РФ маастарын бэлиэлэрин уонна дастабырыанньаларын Александр Авеловка, Петр Адамовка, Владимир Бояновскайга, Николай Заболоцкайга, Игорь Матвеевка, Николай Охлопковка уонна Иван Охлопковка туттартаата.
Турнирга дойду тустуулаах регионнарын 18 хамаандаларын 155 бөҕөстөрө көбүөргэ таҕыстылар. Бастакы уонна бириистээх миэстэлэргэ тиксэр иһин финаллар, иккис күн, ыарахан ыйааһыннартан саҕаланнылар. Көрөөччүлэр саха тустууктарыгар күүскэ “ыарыйдылар”.
125 кг (6 бөҕөс) боруонса мэтээли саха бөҕөһө Михаил Нестеров ылла. Бастакы миэстэни Осетияттан кэлбит Үөһээ-Бүлүү күүстээҕэ 24 саастаах Харысхан Баппаҕай утарсааччыларыгар баал биэрбэккэ хотуталлаата уонна финалга ыалдьааччыларын куруутун үөрдэр “Муома хайатын” Никита Хабаровы эмиэ 5:0 баһыйда: “Вячеслав Багаев диэн тренердиин билсэн, Осетияҕа анаан-минээн тустуунан дьарыктана тиийбитим. Физкультурнай институкка 4-үс кууруска үөрэнэбин. Эһиил үөрэхпин магистратураҕа салгыам. Улахан таһымнаах, биллиилээх бөҕөстөрү кытта тэҥҥэ эрчиллэбин. Эбиллии баар. Бу иннинэ Россия студеннарыгар бастаабытым. Сыалым-соругум Россия чемпионатыгар миэстэлэһии, онтон улахан түһүлгэлэргэ тахсыылаахтык тустан, Олимпиадаҕа кыттар баҕалаахпын. Дьарыктанарга табыгастаах усулуобуйа баар. Маннык үчүгэй тэрээһиннээх, дьоһун үп-харчы бириистэрдээх турнирдар стимуллууллар”.
97 кг (7-лэр). Биһи бөҕөстөрбүт Максим Толмачев (Красноярскай), Никита Софронов, Евгений Аронов үс иһигэр киирбэтилэр. Константин Пшеничников (Кемерово) бастаата, Даниил Иванов (Осетия-Саха сирэ) иккис, Тимур Котаев (Красноярскай) үһүс; 92 кг (9-лар). Биһигиттэн икки бөҕөс эрдэ туораата. Буянто Шадапов (Бурятия) бастакы, Эмиль Рамазанов (Хабаровскай) иккис, Ньургун Сергин (Саха), Гаджимагомед Нажмудинов (Москва) үһүс буоллулар; 86 кг (11-дэр) биэс буолан тустубуттарыгар бэһиэн миэстэлэспэтилэр. Дмитрий Зайнидинов (Красноярскай), Азрет Улимбашев (Кабардино- Балкария), Евдокимов (Иркутскай), Кочоян (Приморскай); 79 кг Красноярскайтан бырааттыы Анатолий уонна Антон Сучковтар, саха бөҕөстөрө Роман Николаев, Анатолий Никитин, туһааннааҕынан, бастакы-иккис-үһүс буоллулар.
Күүтүүлээх-кэтэһиилээх кыайыы үөрүүтүн 74 кг (14) Константин Капрынов аҕалла (тренерэ Егор Пономарев). Д.П. Коркин норуоттар икки ардыларынааҕы турнирыгар ылбыт үрүҥ көмүс мэтээлин кыһыл көмүскэ уларытта. Финалга Александр Балтуевтыын (Бурятия) хапсыһыылара сытыытык ааста. Түмүккэ, хапсыһыы 8:6 биһи кыайыыбытынан түмүктэннэ: “Миэхэ “ыалдьыбыт” дьоҥҥо махтанабын. Турнир үчүгэйдик ааста. Улаханнык настройкаламматаҕым. Көннөрү “схватка” оҥоро киирбитим. Пьедесталга туруом дии санаабатаҕым. Болтуевы кытта туста иликпин, бу иннинэ хайдах тустарын билбэт этим. Коркин финалиһа, тустара имэхэ сөп түбэһэр. Дагестаҥҥа “Умаханов” турнирыгар бараары сылдьабын. “Триумфка” дьарыктанабыт. Чурапчы институтугар магистратураҕа 1-кы кууруска үөрэнэбин. Билигин сүрүн сыалым-соругум “Ярыгин” турнира, онтон Россия чемпионата. Тустуум дьэ саҕаланна, бэйэбин көрдөрүөм дии саныыбын”. Бу ыйааһыҥҥа саха бөҕөстөрө Албан Аввакумов уонна Николай Сивцев боруонса мэтээллэргэ тигистилэр.
Өссө биир кыһыл көмүһү 70 кг (19) Үөһээ-Дьааҥыттан “Ярыгин” турнирын боруонса призера Айсен Потапов (тренерэ Артур Константинов) эриирдээх, кытаанах хапсыһыыга Тыва күүстээх маастарын, аан дойду ыччаттарын боруонса медалиһа, Россия прзера Сайын Казырыгы кытта хапсыһыы 2:2 түмүктэммитигэр үлэлээн ылбыт икки баалынан, хаачыстыбатынан кыайыыны ситистэ уонна көрөөччүлэргэ улахан үөрүүнү бэлэхтээтэ. Иркутскай тустууктара Якимов, Топшиноев үһүс буоллулар.
Итинтэн аллараа ыйааһыннарга финалларга биһи уолаттарбыт туһуннулар эрээри, бастаабатылар. Мэлдьитин да сэргэх тустуулары көрдөртүүр Тывалар күннээтилэр. 65 кг (16) Кежик Чымба (Красноярскай), Василий Григорьев (Саха), Юлиан Григорьев (Саха), Виктор Жербаев (Бурятия); 61 кг (30) Коркин-2023” кыайыылааҕа Кежик Монгуш (Иркутскай) уонна “Коркин-2024” кыайыылааҕа Александр Авелов (Саха) күөн көрсүһүүлэрэ 4:3 Монгуш кыайыытынан түмүктэннэ, Валентин Бурнашев (Саха), Баир Баяндуев (Бурятия), 57 кг (34) Аяндай Ондар (Тыва), Федор Постников (Саха), Егор Явловскай (Саха), Амир Чамзын (Тыва), бастакы-иккис-үһүс миэстэлэннилэр.
Кыһыл көмүс медалистар 70 тыһ.солк, үрүҥ көмүс призердар 50 тыһ. уонна боруонса мэтээллээхтэр 30 тыһ. солк., бастаабыт бөҕөстөр тренердэрэ 20 тыһ.солк. наҕараадаланнылар. Александр Владимирович Крылов доҕотторо анал бириистэри туттартаатылар. Турнир 10 ыйааһыннарын кыайыылаахтарыгар сүүйүүлээх лотерея оонньоммутугар Айсен Потапов 1 000 000 солк. тардан ылан турнир геройунан буолла!
Баһылай Посельскай
