Эдэр ыччаттар, орто уонна аҕам саастаах дьон ортолоругар хайыһар спордун пропагандалыыр, спорт ветераннарын уонна чөл олоҕу тутуһааччылары өйүүр сыаллаах-соруктаах түмсэн абсолютнай бастыыр иһин күрэхтэстилэр.
Сэтинньи ыйга “Чысхаан” хайыһары таптааччылар кулууптарын төрүттээччилэригэр уонна 2021 сыллаахха үбүлүөйдээх саастарын туолбуттар бириистэригэр икки төгүл күрэхтэһиилэр ыытыллыбыттара. Бу сырыыга күрэхтэһиилэр Уус-Алдантан төрүттээх-уустаах Мииринэй куораттан кэлэ сылдьар Алексей Иванович Сивцев хайыһар марафонугар “Russialopper” версияҕа Россия спордун маастарын ылбыт үөрүүтүгэр ананна. Кылаабынай судьуйанан Ариан Дьячковскай, сүрүн сэкэрэтээринэн аан дойду Кубогын кыайыылааҕа Мария Бандерова үлэлээтилэр.
Сытыы тыаллаах, тымныы күн күрэхтэһээччилэри чаҕыппата. Отуттан тахса кыттааччы үөрэ-көтө кэпсэтэн, санаалара көтөҕүллэн, эттэрин-хааннарын сылытан хамсаналлара-имсэнэллэрэ көрөргө үчүгэй буолла. Үгүстэр көххө, дьарык курдук, салгын сиэри, чэбдигирээри, кыттыыны ыла кэлбиттэр.
Саамай аҕам саастаах, эдэрдии эрчимнээх, 84 саастаах Степан Абрамов үчүгэй туругар сылдьар. Санаатын кытта үллэстэргэ улгумнук сөбүлэстэ: “Бүгүн тымныы соҕус, хайдах-туох бэлэмнээхпитинэн сүүрүөхпүт. Доруобуйабын күннэтэ көрүнэбин. Дьарыгым үчүгэй. Сайыннары роликка тураммын эрчиллибитим. Пааркаҕа сүүрэбин, хаамабын. Пенсионер киһи иллэҥмин, күн устата бириэмэ элбэх. Хамнанар киһи уһун үйэлэнэр, чэбдигирэр, хаанын эргийэр, формаҕын тутан, туруккар сылдьаҕын. Бүгүн үчүгэй соҕустук сүүрэр инибин. Кэннибэр күүстээх хайыһардьыт Афанасий Илларионов турар. Миэхэ биирдэ да хотторо илик. Дьэ, бу сырыыга хайаһабыт”.
Бэйэлэрин кэмигэр Саха сирин биллиилээх хайыһардьыта, “Чысхаан” хайыһар кулуубун салайааччыта Екатерина Никитина, Арсеньевоҕа Дальнай Восток, соҕуруу киин куораттарынан Россия ветераннарын күрэхтэһиилэригэр элбэх ветераннар барыахтаахтарын, аан дойду хайыһарын суолугар Чурапчыттан Николай Захаров барарга бэлэмнэнэрин уо.д.а. сонуннары иһитиннэрдэ. ССРС спордун маастара Семен Черноградскай тиэтэйэн бэҕэһээ эрдэ кэлэ сылдьыбытын, онон маҥнайгы “көрөөччү” буоларын кэпсээн сэргэхситтэ, маастарга кандидат Николай Костромин: “Саамай аҕа саастаахтары көрөн үөрэбит, чөл олоҕу пропагандалыыллар, чэгиэн-чэбдик сылдьаллар, тымныыны аахсыбакка күрэхтэһэллэр, маладьыастар!” дэһэн, биир дойдулаахтарыгар Алексей Ивановичка “ыалдьа” кэлбиттэр. Көрөөччүлэр элбэхтэр. Бу күрэхтэһииттэн чэгиэн-чэбдик буолууну кэтэһэллэрин, онтон ордук атын дуоһуйуу киһиэхэ суоҕун сүргэлэрэ көтөҕүллэн кэпсииллэр.
Өр кэтэһиннэрбэккэ, судьуйалар күрэхтэһээччилэри стаарка ыҥырбыттарыгар, иккилии буолан саастарынан арахсан субуруһан турдулар. Ыччаттар саамай кэнники кэчигэристилэр. Отут сөкүүндэ буола-буола иннилэрин диэки түһүнэн истилэр. Гандикап быраабылатынан эккирэтистилэр. Дьахталлар 2.5 км биир эргииргэ, эр дьон 5 км икки эргииргэ барыталаатылар. Россия, аан дойду хайыһардарын суолларыгар ветераннарга үгүстүк стаартаан, тапталлаах Сахатын сирин дорҕоонноохтук аатаппыт, үбүлүөйдээх хайыһардьыт Алексей Сивцев эмиэ стаартаата: “Син эмиэ ат курдук бугуһуйаҕын, долгуйаҕын”,- дии-дии эрчимнээхтик анньынан элээрэ турда.
Эдэр-эмэн кэмнэригэр 42 км марафоҥҥа иннигэр кими да түһэрбэтэх, хайыһарга эмиэ куруутун кыайыы көтөллөнөр Афанасий Илларионов эр дьоҥҥо биэтэккэ бастакынан кэллэ, Валерий Кривошапкин иккис, Иван Романов үһүс буолуталаатылар, Степан Абрамов, Егор Иванов, Андрей Кононов төрдүһүнэн-алтыһынан түмүктээтилэр; дьахталларга Василиса Слепцова бастаата, Екатерина Никитина иккис, Лариса Кочнева үһүс, Наталья Новгородова, Анастасия Степанова, Ирина Дегтярева төрдүс-алтыс миэстэлэнэннэр наҕараадаларга тигистилэр. Кыайыылаахтарга өйдөбүнньүк кубоктары сэргэ, иккис-үһүс миэстэлэммиттэргэ “Алроса” үбүлээн олохтообут өйдөбүнньүк мэтээллэри, дипломнары уонна харчынан бириистэри Алексей Сивцев үөрүүлээх быһыыга-майгыга туттартаата.
Бэртээхэй өрөбүл ааста!
Баһылай Посельскай
