Илиитигэр ылан туппут, илиистэрин арыйталаан көрбүт эрэ хайгыыр дьоһун кинигэтэ. Халыҥа, ыйааһына да “лис” курдук ыарахана, ис-тас оҥоһуута сиэдэрэйэ, уруһуйа-мандара, суруга-бичигэ үчүгэйэ диэн дьикти! Уонна болҕомтону тардар ис хоһооно сыттаҕа. Кинигэ тахсыытыгар эппиэттээҕинэн, улуус депутаттарын мунньаҕар бэрэссэдээтэллээбит Яков Павлович Оконешников үгүс күнүн-дьылын ыытан, элбэхтик төттөрү-таары кэлэн-баран, дьон бөҕөнү кытта атах тэпсэн олорон сиһилии ирэ-хоро кэпсэтэн, түбүгүрэн, таһаартарда. Маныаха дьүөрэлии маҥнайгы кинигэттэн саҕалаан сыһыарыллан үлэлээн, бэйэлэрин кэмнэригэр оройуон, улуус күүстээх спортсменнара, бочуоттаах уонна үтүөлээх үлэһиттэр, салайааччылар, үлэ, спорт ветераннара, Чурапчы ытык-мааны дьоно Виталий Михайлович Неустроев, Герасим Степанович Платонов моой-арҕас ыланнар, ахтыылары, матырыйааллары хомуйан, суруйан бэчээккэ бэлэмнээбиттэрэ уонча сыл кэриҥэ буолла. Улуу тренер Д.П. Коркин иитиллээччилэрэ, өрөспүүбүлүкэҕэ биллэр үлэлээх-хамнастаах, кэлин история, архыып чахчыларынан хорутуулаахтык ылсан үлэлээн эрэр Михаил Егорович Друзьянов, үтүө ааттары үйтитиинэн дьарыктанар Виктор Семенович Дьяконов, спорт музейын дириэктэрэ Егор Васильевич Пудов кинигэ тахсарыгар матырыйалларынан көмөлөстүлэр, сүбэ-ама биэрдилэр. Чурапчы улууһун баһылыга Андрей Тимофеевич Ноговицын уонна Чурапчы нэһилиэгин баһылыга Степан Анатольевич Саргыдаев кинигэ тахсыытын үбүлээтилэр. Саха сирин биир бөдөҥ суоллаах-иистээх суруналыыһа, тоҕус томтордоох Чурапчыга кэккэ сылларга айымньылаахтык үлэлээбит Борис Иванович Павлов сүрүн редактордаах “Көмүөл” кинигэ кыһата Новосибирскай куоракка бэчээттэтэн таһаартарда.
Тыһыынчанан физкультураны уонна спорду көҕүлээччилэр, тэрийээччилэр, салайааччылар, спорсменнар ааттара-суоллара киллэриллибиттэр, ботуччу 640 страницалаах, архыыптартан ылыллыбыт уонна аныгы өҥнөөх хаартыскалардаах, историческай чахчыларынан баай ис хоһоонноох бэртээхэй кинигэ, чахчы биһирэниэн эрэ сөп. Кинигэ ис тутула судургу, ааҕарга өйдөнүмтүө. Чурапчы бас-көс дьонун киирии тылларынан саҕаланар, ол кэнниттэн, «Физкультурнай-спортивнай хамсааһыны тэрийээччилэр, саҕалааччылар», «История развития вольной борьбы», «Покорившие Олимп», спорт биирдиилэн көрүҥнэринэн түһүмэхтэр, Спартакиадалар, спорду сырдатар суруналыыстар, репортердар, фотографтар киллэриллибиттэр.
Чурапчы дьаһалтатын актовай саалатыгар буолан ааспыт кинигэ сүрэхтэниитигэр нэһилиэктэртэн, куораттан тиийэ, сүнньүнэн, ветеран спортсменнар муһуннулар. Кинилэр ортолоругар, улуу тренер Коркин бастакы көлүөнэ иитиллээччилэрэ Саха АССР көҥүл тустууга хас да төгүллээх призера, «Бочуот Знага» уордьан кавалера Семен Михайлович Неустроев, РФ физическэй культураҕа уонна спорка туйгуна Николай Николаевич Кардашевскай, Дмитрий Петровичка нуучча тылыгар уһуйуллубут, Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическай культураҕа үтүөлээх үлэһитэ Захар Иванович Федоров, «Дьулурҕан» хаһыат редактора Петр Семенович Павлов, ол иһигэр, үөһэ ахтыллыбыт кинигэ оҥоһуллан тахсыытыгар ыкса сыһыаннаах дьон тыл эттилэр, санааларын үллэһиннилэр. Редактор Борис Павлов этиитэ болҕомтону ылла. Борис Иванович этэринэн, Новосбирскай үлэһит дьоно, чуолаан, кини үөлээннээхтэрэ суруналыыстар улаханнык сөхпүттэр-махтайбыттар. Россия, ССРС, Европа, аан дойду, Олмипийскай оонньуулар чөмпүйүөннэрэ уонна призердара баалларынан, «Чурапчы – спорт туоната» кинигэ улуус эрэ буолбакка, өрөспүүбүлүкэ, Россия, ону ааһан, аан дойду таһымнаах, энциклопедия суолталаах, музей-кинигэ буоларын бэлиэтээбиттэр. Ол курдук, республика күрэхтэһиилэрэ, спартакиадалар, салайааччылар, спорду көҕүлээччилэр, тэрийээччилэр ааттара, хаартыскалара хото киллэриллибиттэр. История ханнык да үлүннэриитэ, дарбатыыта суох, кырдьыктаах буолуохтааҕын туһунан М.Е. Друзьянов этиитэ сэҥээриини ылла. Бастыҥ спортсменнар, тренердэр ааттара, күн бүгүнүгэр диэри бары ситиһиилэр бааллара кэрэхсэнэр. Мас тардыһыытыгар Европа икки төгүллээх чөмпүйүөнэ, аан дойду Кубогын кыайыылааҕа, Чурапчы физкультураҕа уонна спорка институтун мас тардыһыыга кафедратын сэбиэдиссэйэ Василий Алексеев инники көлүөнэ дьон билиитин-көрүүтүн хаҥатынарыгар олус туһалаах, научнай хабааннаах кинигэ буоларын бэлиэтээн, үрдүктүк сыаналаабыта саныахха үчүгэй.
Онон, Сахабыт сирин киэҥ-куоҥ киэлитин, бастыҥ дьонун-сэргэтин хабар, өрөспүүбүлүкэҕэ физкультура уонна спорт салгыы сайдалларыгар сабыс-саҥа буруолуу сылдьар «Чурапчы – спорт туоната» кинигэ иитэр-үөрэтэр оруола сүдү.
Баһылай Посельскай.
