туруорсуутунан Саха Өрөспүүбүлүкэтин физическэй культураҕа уонна спорка миниистирэ Леонид Спиридонов тустуу ыалдьааччыларын уонна сүгүрүйээччилэрин кытта көрсөн көҥүл тустуу туһунан аһаҕас кэпсэттэ. “Монреаль-1976” Олимпийскай оонньууларын чөмпүйүөнэ Павел Пинигин, үрүҥ көмүс призера Александр Иванов, Москватааҕы “Үтүө Дьулуур-1986” оонньууларын кыайыылааҕа Василий Гоголев кытыннылар. Көрсүһүүнү миниистир салайан ыытта.
Министиэристибэ иһинэн үлэлиир физкультурнай-спортивнай тэрилтэлэр салайааччылара, тустуу сүрүн тренердэрэ Кузьма Афанасьевич Сивцев (кадеттар), Степан Петрович Сивцев (16-17 сс. уолаттар), Василий Прокопьевич Неустроев ( 21 с. ыччаттар), Егор Терентьевич Пономарев (24 с. ыччаттар), Александр Савельевич Оконешников (Саха Өрөспүүбүлүкэтин тустууга кылаабынай тренерэ), Александр Николаевич Андреев (спорка солбугу бэлэмниир Киин дириэктэрин солбуйааччы), Семен Сергеевич Чердонов (Олимпийскай эрэл училище дириэктэрэ), Михаил Дмитриевич Пахомов (Саха Өрөспүүбүлүкэтин сүүмэрдэммит хамаандатын бэлэмниир Киинин дириэктэрэ) үлэлэрин сүнньүнэн, эрчиллэр-бэлэмнэнэр түмсүүлэр, өрөспүүбүлүкэ таһынааҕы күрэхтэһиилэргэ кыттыылар түмүктэрин, кэлэр сыл былааннарын тустарынан иһитиннэриилэри оҥордулар.
Улахан тустууктартан, Виктор Рассадин Таджикистаҥҥа көһөн Россия чемпионатын көтүппүтэ; тохсунньу 4-6 күннэригэр Бороҕоҥҥо буолар Н.Н. Тарскай 100 сылыгар аналлаах Саха сирин көҥүл тустууга чемпионатыгар эчэйиилээхтэринэн Ярыгиҥҥа тустуохтаах Лев Павловтан, Владимир Бояновскайтан уратылар тустуохтаахтара; Миндиашвили турнирыгар миэстэлэспит Айсен Потапов, Никита Хабаров, ону таһынан, Константин Капрынов Ярыги көбүөрүгэр тахсыахтара. Олунньу 22-24 кэннэригэр Дьокуускайга Россия чемпионатыгар тустар быраабы былдьаһар Дальнай Восток чемпионатын көбүөрэ Дьокуускайга тэлгэниэҕэ. 14-15 саастаах уолаттар кэлэр сайын Дьокуускайга буолар “Азия оҕолоругар” икки хамаанданан бары ыйааһыннарга тустарга бэлэмнэнэллэр.
Ыйытыыларга хоруйдааһыннар кэннилэриттэн санаа үллэстиитигэр уонча киһи тыл эттэ. Сэмэлээччилэр, кириитикэлээччилэр тустууга улахан хаалыы баарын, Д.П. Коркиҥҥа тэҥнээх тренер суоҕун, хотторууларга хорутуулаах ырытыылар оҥоһуллубаттарын, оҕолор, ыччаттар тустууну сэҥээрбэт буолан эрэллэрин, орто үөрэхтээһин оскуолаларыгар физкультура уруогар тустуу программатын киллэрэри, үптээх-астаах баай хампаанньалары тустууга сыһыарары, көҥүл тустуу хапсаҕайтан улаханнык хаалбытын, тустуу Федерациятын кытта көрсөн кэпсэтэри наадалааҕынан аахтылар.
Григорьев Николай Семенович тустуу сайдарыгар чахчы кыһаллар дьон түмсүбүтүн, тустуу түһэр-тахсар айылҕалааҕын, билигин өрө тахсан эрэрин бэлиэтээн, мустан олорор дьон санаатын бэйэтин диэки тарпыта кэрэхсэбиллээх. Спорт миниистиринэн тустуу улахан специалиһа үлэлээн эрэр табыгастаах кэмин сөпкө туһанары; аҕыйах сыллааҕыта күүстээх бөҕөстөрбүт, “Азия оҕолорун” оонньууларын үрүҥ көмүс медалиһа Михаил Пахомов, Россия чөмпүйүөннэрэ Прокопий Петров, Егор Пономарев курдук эдэр тренердэр айымньылаахтык үлэлээн эрэллэрин; Виктор Рассадин, Константин Капрынов, Станислав Свинобоев, Олег Фомин, Никита Хабаров, Эдуард Ефимов курдук орто уонна ыарахан ыйааһыннарга эрэнэр тустууктардаахпытын; тустууга эмиэ олус дьоҕурдаах Алексей Копылов бэркэ атахтаталаан баран ыһыктан кэбиһэрин, ол аата, кыыһырар, уордайар уоҕа тиийбэтин тренердэр түүннэри-күнүстэри ырыппаттарын, көннөрбөттөрүн көстүүтэ буоларын, ону көннөрүөххэ сөбүн туһунан, баары бэлиэтээтэ.
Гоголев Василий Николаевич тустуу түспүтүн 1990-2000 сылларга быраабыла уларыйыыта охсубутун, кавказтартан хаалыы таһаарыллыбытын; эдэр тренердэр ылынар, сөбүлүүр тренердэрин кытта үлэлиэхтээхтэрин; оҕолорго бэйэлэригэр сөп түбэһэр, дэбигис туттар техниканы туруорары наадалааҕынан аахта.
Иванов Александр Николаевич “тоҕо кыайтарабытый?” диэн формуланы быһаарарга уолдьаспытын; оҕо-ыччат национальнай көрүҥнэринэн үлүһүйэн эрэллэрэ охсуулааҕын; атахтааһын албаһын сыыһа оҥороллорун; соҕуруу элбэх буолан баран бараннар кураанах төннөллөрүн; тустууктар хайа да балаһыанньаҕа сөбүлээн туттар албастардаах буолуохтаахтарын эттэ.
Пинигин Павел Павлович көрсүһүүгэ аҕыйах киһи кэлбитин; кириитикэ ыарыылаах да буоллар, наадатын, туораттахха туһалааҕын; дагестаннар хаачыстыбаҕа үлэлииллэрин, бэйэлэрин истэригэр күүстээх конкуренцияттан тахсалларын; Федерация үлэлиирин, үбүлээһини күүскэ туруорарын; бизнесменнэр элбэх буолуохтаахтарын; практическай үлэ ыытыллыахтааҕын санатан туран, төрөөбүт-үөскээбит Дириҥэроҕо уһуйааныгар тренер ананан, спортивнай көстүүм, трико бэлэхтээн, тустууга интэриэс, усулуобуйа үөскэтиллибитэ холобур быһыытынан ылылынна. “Кавказтары хайдах кыайталыыр этигиний?” диэн ыйытыыга, саха сатаабатаҕа суох, самныбат хараахтаргынан, сытыы өйгүнэн баһыйыахтааххын, онно эппиэттэһэр иҥиирдээх, былчыҥнаах, түргэн, чочуллубут техникалаах, ыраас техникалаах буолуохтааххын, уонна ханнык да шанс биэриэ суохтааххын диэтэ.
Миниистир Леонид Николаевич Спиридонов түмүк тылыгар, тустууга төһөнөн элбэх ыалдьааччы кэлэриттэн кыайыы-хотуу кэлэрэ тутулуктааҕын; тустууктарга усулуобуйа толору тэриллэрин; түмсүүлээх буолуу, көмөлөсүһүү, спонсорство быһааралларын; ыччаты уонна салайааччылары тустуу диэки салайар наадатын; кыайыылаах тустуунан холобур буолуохтаахпытын; баһааҕырдыы, хоруотааһын тустуу сайдыытыгар харгыстары үөскэтэрин, мөлтөтөрүн, “мөлтөх” диэнинэн үлүһүйүү тустууну таҥнары тардыан сөбүн, бары биир сыалга-сорукка үлэлиэхтээхпитин тоһоҕолоон бэлиэтээтэ. Оҕолорго болҕомто уурулларын, ол курдук, тустуунан дьарыктанар ОЛимпийскай эрэл оскуолалара бааллар: Уус-Алдан Мындаабатыгар, Сунтаарга А.И. Иванов аатынан, Чурапчыга Д.П. Коркин аатынан, Бэрдьигэстээххэ, Дьокуускай куоракка 3 № оҕо спортоскуолата уонна 25 № оскуола. Өрөспүүбүлүкэ үрдүнэн 227 тренердэр 5,5 тыһ. оҕолору тустуунан дьарыктыыллара аҕыйаҕын, маассабаска күсскэ үлэ барыахтааҕын санатта. Көрсүһүү-мунньах кыттыылаахтарыгар махталын биллэрдэ, кэлэн иһэр Саҥа 2024 сылынан эҕэрдэлээтэ.
Миниистири кытта көрсөн кэпсэтиилэр сүнньүлэринэн, боротокуол толоруллан, тустуу Федерациятын президенигэр, Саха Өрөспүүбүлүкэтин Ил Дарҕана Айсен Сергеевич Николаевка аадырыстанна.
Баһыоай Посельскай
